Nghiên cứu sinh Dương Văn Hoàn bảo vệ thành công luận án tiến sĩ Hán Nôm

Mới đây,  tại Học viện Khoa học xã hội, số 477 Nguyễn Trãi, phường Thanh Liệt, Hà Nội, nghiên cứu sinh Dương Văn Hoàn đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ Hán Nôm;“Nghiên cứu văn bia Hậu tỉnh Hưng Yên thế kỷ XVII-XVIII”  Chuyên ngành: Hán Nôm; Mã số: 9.22.01.04; Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Trịnh Khắc Mạnh; 2. TS. Nguyễn Tô Lan.

NCS. Dương Văn Hoàn ( đứng giữa)  chụp ảnh lưu niệm cùng Hội đồng.

Mục đích nghiên cứu: Văn bia Hậu tỉnh Hưng Yên thế kỷ XVII-XVIII

Thông qua các thác bản văn bia do EFEO ( Viện viễn đông Pác cổ Pháp)  sưu tầm đầu thế kỷ XX, luận án xác định mục đích là nghiên cứu trên cả hai phương diện hình thức và nội dung nhằm làm nổi bật các đặc điểm, giá trị của văn bia Hậu tỉnh Hưng Yên thế kỷ XVII-XVIII.

Đóng góp mới về khoa học của luận án:

Luận án thống kê, phân tích 307 thác bản văn bia Hậu thế kỷ XVII-XVIII ở Hưng Yên (do EFEO sưu tầm), nghiên cứu toàn diện về hình thức và nội dung, qua đó nhận diện đặc trưng của loại hình văn bia này. Các số liệu thống kê về thời gian, không gian, đội ngũ tạo tác, hoa văn, kích thước, danh vị, giới tính, tài sản cung tiến… tạo cơ sở so sánh với các địa phương khác. Kết quả nghiên cứu cung cấp tư liệu xác thực về đời sống kinh tế, văn hóa, tín ngưỡng, phong tục làng xã Hưng Yên, đồng thời có giá trị tham khảo cho công tác bảo tồn, phát huy di sản văn hóa địa phương và phục vụ nghiên cứu, giảng dạy, hoạch định chính sách trong lĩnh vực văn hóa – xã hội và du lịch.

Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tiễn của luận án:

Góp phần hình thành tri thức tổng thể về văn bia nói chung và văn bia Hậu ở Việt Nam nói riêng.

Cung cấp luận chứng, giúp minh định các khái niệm liên quan đến văn bia Hậu và tục bầu Hậu ở Việt Nam.

Từ các kết quả thống kê, tổng hợp chi tiết về văn bia Hậu tỉnh Hưng Yên thế kỷ XVII-XVIII, luận án góp phần bổ sung vào bức tranh toàn cảnh về diễn trình hình thành và phát triển của văn bia Hậu ở Việt Nam. Từ đó, có thể đưa ra những dự báo quá trình diễn tiến của tục thờ Hậu ở làng xã trong tương lai.

Luận án góp phần làm rõ hơn nhận thức về hoạt động cung tiến, phong tục bầu Hậu, tín ngưỡng thờ Hậu (Hậu Thần, Hậu Phật, Hậu Hiền, …) cũng như đời sống văn hóa xã hội ở làng xã Hưng Yên thế kỷ XVII-XVIII nói riêng, vùng Đồng bằng Sông Hồng và cả nước nói chung.

Ý nghĩa thực tiễn

Thông qua nghiên cứu với các nhiệm vụ chính như: hệ thống hóa, chỉ ra những đặc điểm chủ yếu về nội dung và hình thức của bia Hậu tỉnh Hưng Yên, nêu bật những đặc trưng về tình hình kinh tế và tín ngưỡng ở vùng đất Hưng Yên trong thế kỷ XVII-XVIII thông qua văn bia Hậu là việc làm có ý nghĩa thiết thực, góp phần làm sáng tỏ hiện tượng bầu, mua, bán Hậu,… nhằm huy động tài chính phục vụ mục đính chung của cộng đồng làng xã Việt Nam diễn ra phổ biến vào thời trung đại. Từ đó luận án có ý nghĩa thực tiễn cụ thể như sau:

Luận án góp phần giúp các học giả tiền bối kiểm chứng lại kết quả nghiên cứu về sự ra đời của văn bia Hậu ở Việt Nam.

Với các thống kê chi tiết và khả tín, kết quả của luận án có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho các nhà nghiên cứu ở các ngành khoa học xã hội khác như: Văn học, Sử học, Dân tộc học, Văn hóa học, Tôn giáo học, Xã hội học, Tâm lý học, Ngôn ngữ học…  đặc biệt là khi nghiên cứu về hoạt động cung tiến cho tôn giáo, cũng như nghiên cứu về tín ngưỡng thờ cúng ở Việt Nam.

Kết quả nghiên cứu của luận án kết hợp với những nghiên cứu khác trong khuôn khổ dự án Vietnamica sẽ góp phần phác họa một bức tranh toàn cảnh về lịch sử hoạt động cung tiến và bầu Hậu của Việt Nam.

Sau báo cáo trình bày và trả lời phản biện của Hội đồng khoa học của Học viện khoa học xã hội,  Luận án được các thành viên Hội đồng nhất trí thông qua.

Dương Trang