Điền dã khảo cứu một số đình, đền thờ tự Danh nhân lịch sử Dương Tự Minh ở Bắc Giang và Thái Nguyên

Được sự hợp tác, giúp đỡ của Hội đồng Họ Dương tỉnh, Hội đồng Họ Dương các địa phương, đại diện cấp ủy, chính quyền và Ban quản lý di tích lịch sử các địa phương trên địa bàn 2 tỉnh Bắc Giang và Thái Nguyên, ngày 14, 15 và 16/5/2020, Ban Nghiên cứu lịch sử Hội đồng Họ Dương Việt Nam đã tổ chức điền dã khảo cứu thực tế một số đình, đền thờ tự danh nhân lịch sử Dương Tự Minh trên địa bàn 2 tỉnh Bắc Giang và Thái Nguyên, nhằm thu thập tài liệu, tư liệu lịch sử phục vụ cho việc biên soạn bộ sách lịch sử Họ Dương Việt Nam.

Đoàn điền dã Ban Nghiên cứu lịch sử Hội đồng Họ Dương Việt Nam do ông Dương Văn Đảm – Phó Chủ tịch, Trưởng Ban Nghiên cứu lịch sử Hội đồng Họ Dương Việt Nam làm Trưởng đoàn và các thành viên: Ông Dương Đức Quảng – Phó Ban, ông Dương Việt Hòa nhân viên Ban Nghiên cứu lịch sử.

Tại Bắc Giang, cùng đi với đoàn có: Ông Dương Ngọc Tân – Chủ tịch, ông Dương Chí Nguyện – Phó Chủ tịch, ông Dương Hồng Điệu – Phụ trách Ban Nghiên cứu lịch sử và ông Dương Văn Thanh – Chánh Văn phòng Hội đồng Họ Dương tỉnh Bắc Giang.

Đoàn đã đến dâng hương và khảo cứu 5 đình, đền gồm: Đình Thắng Núi xã Đức Thắng; đình Quế Sơn xã Thái Sơn; đình Ngọc Thành xã Ngọc Sơn; đình Vạn Thạch xã Hoàng Vân và đình Chợ Vân xã Hoàng An huyện Hiệp Hòa tỉnh Bắc Giang. Tất cả các đình, đền ở đây đều được xếp hạng di tích lịch sử từ cấp tỉnh (thành phố) đến cấp Quốc gia.

Tại Thái Nguyên, cùng đi với đoàn có ông Dương Huy Bách – Phó Chủ tịch, ông Dương Ngọc Huân – Phó Chủ tịch, ông Dương Văn Lợi – Phụ trách nghiên cứu lịch sử Hội đồng Họ Dương tỉnh Thái Nguyên. Mặc dù địa bàn miền núi rộng, giao thông không thuận tiện, thời tiết khắc nghiệt, ban ngày trời nắng chang chang, ban đêm mưa to gió lớn… đoàn điền dã đã vượt qua khó khăn trở ngại, đến dâng hương và khảo cứu thực tế tại 8 đình, đền gồm: Đền Đuổm xã Động Đạt, huyện Phú Lương; đình Làng Cướm (đình Hạ Lãm) xã Minh Tiến, huyện Đại Từ; Đình Quan Triều phường Quan Triều; Đền Na Giang – phường Tích Lương thành phố Thái Nguyên; Đền Sinh Từ xóm Rô, xã Thượng Đình; Đình Lộng xã Nhã Lộng; đình Xuân La và đình Phương Độ xã Xuân Phương huyện Phú Bình tỉnh Thái Nguyên. Trong tổng số 8 đình, đền mà đoàn khảo cứu có 7 đình, đền đã được xếp hạng di tích lịch sử từ cấp tỉnh (thành phố) đến cấp Quốc gia và đều thờ tự Danh nhân lịch sử Dương Tự Minh.

Tại các di tích lịch sử Đoàn đến khảo cứu ở các địa phương của 2 tỉnh Bắc Giang và Thái Nguyên đoàn đã được đại diện cấp ủy, UBND, Ban quản lý di tích tiếp đón thân tình, cởi mở và cung cấp thông tin, tài liệu quý như: Thần tích, thần sắc, thần phả, sắc phong, văn tế, cúng cổ và lý lịch di tích lịch sử của đình, đền ở địa phương, đồng thời cũng trao đổi, lắng nghe các cụ cao niên trong làng, bản kể về các truyền thuyết, huyền thoại, lễ hội và phong tục tập quán thờ cúng tại địa phương. Thay mặt đoàn điền dã ông Dương Văn Đảm – Phó Chủ tịch Hội đồng Họ Dương Việt Nam, Trưởng đoàn đã trao đổi thân tình, thẳng thắn, cởi mở về những điểm, những vấn đề cần làm sáng tỏ về danh nhân lịch sử Dương Tự Minh, đồng thời đọc dịch tại chỗ những nội dung cơ bản, chủ yếu của thần phả, sắc phong, văn bia hiện còn lưu giữ tại đình, đền của địa phương. Sau các buổi thảo luận, trao đổi đọc dịch trực tiếp các tài liệu cổ hiện được lưu giữ ở các đình, đền địa phương, đại diện cấp ủy, chính quyên địa phương và Ban quản lý di tích các địa phương rất phẩn khởi, tin tưởng, nhận xét “việc điền dã thực tế của Ban nghiên cứu lịch sử Hội đồng Họ Dương Việt Nam đến các đình, đền của địa phương là đúng đắn, rất thiết thực, hiệu quả và bổ ích…”.

Sau 3 ngày điền dã tích cực Đoàn điền dã đã hoàn thành tốt có hiệu quả chương trình đã đề ra, đã mắt thấy, tai nghe, trực tiếp đọc, dịch những văn bản Hán Nôm cổ cụ thể của từng đình, đền và tập hợp được những tài liệu, tư liệu lịch sử cổ góp phần làm sáng tỏ những sự kiện lịch sử và thân thế, sự nghiệp của danh nhân lịch sử Dương Tự Minh.

Đoàn điền dã trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ thân tình của Hội đồng Họ Dương các tỉnh Bắc Giang, Thái Nguyên, Hội đồng Họ Dương các địa phương, cấp ủy, chính quyền và ban quản lý di tích lịch sử các địa phương đoàn đã khảo cứu thực tế.

Dương Đức Quảng

Ảnh: Dương Việt Hòa