Trước thềm Ngày hội văn hóa mùa xuân Họ Dương Việt Nam năm 2019

Sau 3 ngày Tết cổ truyền, một trong những việc phải làm của con cháu là về quê mừng thọ ông bà, bố mẹ. Năm nay, Hội đồng Họ Dương liên quận Ba Đình – Cầu Giấy về Quang Thiện – Kim Sơn – Ninh Bình chúc thọ cho song thân chị Dương Diệu Minh là thành viên của Hội đồng. Đến nơi, chúng tôi đã nhận được sự chào đón nồng hậu như con cháu từ xa trở về quê hương.

Trao đổi với các cụ cao niên, trưởng lão Họ Dương trong lúc ăn cơm chúng tôi biết: Hội đồng Họ Dương huyện Kim Sơn hiện có 11 chi họ, các chi họ đều có nhà thờ tổ. Trong 11 nhà thờ, có 2 nhà thờ mới được xây dựng. Theo các cụ nói lại, Họ Dương ở Kim Sơn đều có nguồn gốc từ Nam Định vào đây lập nghiệp từ thời Nguyễn Công Trứ đánh giặc Phạm Ba Vành.

Nguyễn Công Trứ đỗ khôi nguyên khi đã 41 tuổi. Ông là nhà quân sự, nhà chính trị, nhà thơ lỗi lạc hồi đó. Năm 1827, Nguyễn Công Trứ được nhà vua cử vào dẹp giặc Phạm Ba vành.  Dẹp giặc xong, ông ở lại cùng bà con khai hoang, đắp đê lấn biển và ngày nay chúng ta có vùng đất Kim Sơn trù phú. Trong đội quân theo Nguyễn Công Trứ ngày ấy có bà con Họ Dương chúng ta, và ngày nay đã trở thành 11 chi Họ Dương tại vùng này. Trong 11 chi họ đó, có 1 chi họ nguồn gốc từ lưỡng quốc Trạng nguyên Đào Sư Tích ở Cổ Lễ – Nam Định.

Tại sao một Chi Họ Dương ở đây lại là con cháu lưỡng quốc Trạng nguyên Đào Sư Tích? Đào Sư Tích sinh năm 1348 (là con trai cụ Đào Toàn Bân), Nguyên quán Song Khê – Yên Dũng – Bắc Giang. Theo tài liệu của nhà nghiên cứu lịch sử Họ Dương, PGS.TS. Nhà giáo Nhân dân Dương Hồng Quý: Vua Thần Tông (Dương Hoán) có hai con trai là Thiên Lộc và Thiên Tộ. Thần Tông mất, triều đình tôn Thái tử Thiên Tộ lên làm vua, hiệu là Anh Tông. Vua Anh Tông có 2 con trai, di chiếu truyền ngôi cho con thứ là Long Hãn (hay Long Cán) lên làm vua, hiệu là Cao Tông. Con trưởng là Lý Long Sưởng về quê lập nghiệp. Lý Long Sưởng sinh được 7 người con trai, trong đó có Lý Long Tích. Theo các tài liệu được công bố trong lịch sử Họ Dương, Đào Sư Tích là cháu thứ 4 ( hoặc thứ 5) đời của Lý Long Tích. Như vậy, Đào Sư Tích là họ Đào gốc Họ Dương, hay bây giờ thường gọi là Dương Đào Sư Tích.

Trong buổi lễ chúc song thọ cha, mẹ thân sinh ra chị Dương Diệu Minh, có rất nhiều đoàn đến mừng thọ, trong đó có đoàn họ Trần của con rể cụ (xã này là quê hương của Đại tướng, nguyên Chủ tịch nước Trần Đại Quang) đã có một đại biểu nói: Họ Trần chúng tôi rất đông, rất mạnh nhưng chưa tổ chức được Hội đồng toàn quốc, chưa tổ chức được Lễ hội mùa xuân. Để đáp từ và tranh thủ tuyên truyền cho Dòng tộc, ông Dương Văn Tỉnh – Chủ tịch Hội đồng Họ Dương liên quận Ba Đình – Cầu Gấy nói ngay “Thành lập được Hội đồng, tổ chức được Lễ hội đã khó, nhưng duy trì được nó còn khó gấp vạn lần”. Qua đó, chúng ta càng thấy tâm nguyện, công lao của ông Dương Công Minh và những người con Họ Dương thành đạt đối với dòng tộc là vô cùng lớn.

Qua chuyến du xuân chúc thọ, chúng tôi đã nhận thức thêm và sâu sắc hơn về nhiệm vụ xây dựng Dòng tộc là: Nhiệm vụ mừng thọ không chỉ dừng lại ở công việc mừng thọ; không chỉ lan tỏa, tuyên truyền, thúc đẩy công tác kết nối, xây dựng Dòng tộc của Họ Dương, mà nó còn có sức thuyết phục và lan tỏa ra toàn xã hội.

Thạc Sơn