Gặp người vinh dự tặng mũ tai bèo cho Chủ tịch Fidel Castro

Cứ đến mỗi dịp kỷ niệm những ngày lễ quan trọng, những sự kiện liên quan đến Chủ tịch Cuba Fidel Castro, bà Dương Thị Tâm Chính, ở khu phố 9, thị trấn Gio Linh (Gio Linh) lại nhớ lại kỷ niệm sâu đậm trong cuộc đời mình khi còn là nữ du kích được vinh dự trao món quà tặng Chủ tịch Fidel Castro nhân dịp ông đến thăm vùng tuyến lửa Quảng Trị 45 năm trước.

“Tôi vẫn còn nhớ rất rõ, trước ngày 15/9/1973, lúc bấy giờ tôi đang là Xã đội phó du kích xã Gio Lễ, cùng với 4 người khác được Huyện đội Gio Linh triệu tập giao nhiệm vụ tham gia đón đoàn khách đặc biệt: Lãnh tụ Cuba Fidel Castro sẽ đến thăm vùng mới giải phóng tỉnh Quảng Trị. Khi nghe tin, chúng tôi vừa cảm thấy vinh dự, đan xen cảm giác hồi hộp, lo lắng vì từ nhỏ đến giờ, chưa bao giờ được gặp mặt trò chuyện với người nước ngoài, thêm nữa, đây là vị chủ tịch của một đất nước cách Việt Nam nửa vòng trái đất, lại là vị nguyên thủ quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới đến thăm tỉnh Quảng Trị, vùng giải phóng miền Nam Việt Nam ngay sau khi Hiệp định Paris về Việt Nam vừa được ký kết”, bà Chính nhớ lại.

Đúng ngày 12/9/1973, Chủ tịch Fidel Castro tới Hà Nội. Bốn ngày sau đó, ngày 16/9, Chủ tịch Fidel Castro không quản ngại nguy hiểm vượt quãng đường từ Hà Nội đi thăm tuyến lửa Quảng Trị, qua các cứ điểm Cồn Tiên, Dốc Miếu, Đông Hà… rồi ngược Đường 9 lên Cam Lộ, Tân Lâm… những địa danh vẫn còn nồng mùi bom đạn của địch. Tại Dốc Miếu, trong số nhiều người được triệu tập để đón đoàn, bà Chính được vinh dự giao nhiệm vụ là người trực tiếp trao tặng chiếc mũ tai bèo, món quà mà Huyện đội Gio Linh chuẩn bị để tặng cho Chủ tịch Fidel Castro. Cuộc gặp gỡ dù ngắn ngủi, nhưng đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng bà Chính, khi đó là cô du kích mới 16 tuổi. Bà kể, quê hương lúc bấy giờ vừa bước ra khỏi cuộc chiến, vẫn còn ngổn ngang đạn pháo khắp nơi.

Dọc con đường bộ đội mở tạm để Chủ tịch Fidel Castro lên đồi Dốc Miếu, hai bên vẫn còn là vùng nguy hiểm bởi bom mìn sót lại trong lòng đất có thể bất ngờ phát nổ bất cứ lúc nào. Mọi người đi đúng lối mòn bộ đội đã mở, thận trọng từng chút một. “Lúc đó, mặc dù rất hồi hộp, nhưng tôi cũng đã làm tròn nhiệm vụ của mình. Tôi vẫn nhớ rất rõ những lời chân thành từ đáy lòng mình khi trao quà kỷ niệm cho Chủ tịch Fidel Castro. Sau khi nghe người phiên dịch truyền đạt lại, Chủ tịch Fidel Castro đã thân thiện cúi xuống để tôi đội chiếc mũ lên đầu ông, rồi rất tình cảm, ông ôm lấy tôi và ân cần hôn lên trán tôi một nụ hôn nồng hậu khiến tôi thật sự bất ngờ và xúc động”. Khoảnh khắc lịch sử cô du kích Dương Thị Tâm Chính trao mũ tai bèo cho Chủ tịch Fidel Castro tại đồi Dốc Miếu đã được nghệ sĩ nhiếp ảnh Hồ Sỹ Sô ghi lại, là một trong những bức ảnh tư liệu quý giá về Chủ tịch Fidel Castro nhân chuyến thăm Quảng Trị năm 1973.

Sau này, bà Chính chuyển qua làm công tác đoàn tại Xã đoàn Gio Lễ, rồi tham gia lực lượng dân quân cơ động của xã. Ở cương vị công tác nào, bà cũng luôn tâm nguyện phải cố gắng làm thật tốt nhiệm vụ được giao. “Tuổi trẻ ai cũng đầy nhiệt huyết và đối với tôi, có lẽ vinh dự được gặp Chủ tịch Fidel Castro cũng đã có tác động sâu sắc đến tư tưởng, tình cảm của mình, thôi thúc tôi cố gắng rèn luyện trong công tác. Từ sau lần được gặp Chủ tịch Fidel Castro, tôi đã cố gắng tìm đọc rất nhiều tư liệu về ông và ngày càng thêm yêu quý vị lãnh tụ của đất nước Cuba, coi ông cũng gần gũi và thân thương như chính Bác Hồ kính yêu của nhân dân Việt Nam. Năm 2016, khi biết tin lãnh tụ Cuba Fidel Castro qua đời, tôi rất xúc động và không cầm được nước mắt tiếc thương. Dù đã 45 năm trôi qua kể từ lần Chủ tịch Fidel Castro về thăm vùng giới tuyến Quảng Trị, nhưng đối với những người được vinh dự đi đón Chủ tịch như chúng tôi, hình ảnh này như chỉ mới hôm qua. Chúng tôi vẫn nhớ như in từng chi tiết của cuộc gặp gỡ ấy, thấy hình ảnh của ông thân thiết và giản dị như chính tình cảm gắn bó của hai dân tộc Việt Nam và Cuba”, bà Chính chia sẻ câu chuyện.

Những ngày này, khi tỉnh Quảng Trị đang triển khai tổ chức nhiều hoạt động nhân kỷ niệm 45 năm ngày Chủ tịch Cuba Fidel Castro đến thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam (9/1973 – 9/2018), bà Chính cũng như nhiều người khác được mời giao lưu, gặp gỡ nhân chứng đã được gặp lãnh tụ Fidel Castro. Họ cùng nhau ôn lại kỷ niệm đáng nhớ để càng trân trọng thêm tình cảm của Chủ tịch Fidel Castro đối với nhân dân Quảng Trị, nhân dân Việt Nam.

 

Dương Ngọc Bích sưu tầm Báo Quảng Trị