Họa sĩ Dương Sen và “Dư âm tiếng vọng” về thời kháng chiến chống Mỹ

“Dư âm tiếng vọng” (The Resonance of remembrance) là triển lãm của họa sĩ Dương Sen đang diễn ra tại Vy Gallery, 20 Nguyễn Văn Thủ, phường Đa Kao, quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh, bắt đầu từ ngày 24/4. Đây là triển lãm được tổ chức nhân dịp kỷ niệm 46 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2021).

Triển lãm giới thiệu 4 tác phẩm sơn mài và 1 tác phẩm sơn dầu nhằm mục đích truyền tải đến công chúng thông điệp giá trị tinh thần, lịch sử, nghệ thuật của một thời kháng chiến gìn giữ hòa bình đất nước.

Sinh năm 1949, tại xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An, họa sĩ Dương Sen có tên khai sinh là Dương Văn Sen. Ngay từ những ngày đầu cắp sách tới trường Dương Sen đã ước mơ đi trên con đường hội họa nhưng cuối cùng ông lại lựa chọn cầm súng xung phong vào chiến trường miền Nam đánh Mỹ cứu nước, tạm gác lại giấc mơ cầm cọ.

Khi non sông thu về một mối, Dương Sen theo học Khoa Thiết kế đồ họa tại Đại học Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh và tốt nghiệp năm 1983. Ông được phân công về công tác tại Phòng Chính trị Công an tỉnh Sông Bé (nay là Bình Dương) nhưng vì giấc mơ vẽ vẫn luôn hiện hữu nên ông xin thôi việc, tập trung vào sáng tác tranh. Trải qua mấy chục năm theo đuổi giấc mơ hội họa từ thuở thiếu thời, họa sĩ Dương Sen đã nổi tiếng với dòng tranh sơn mài truyền thống theo trường phái trừu tượng và bán trừu tượng. Mộc mạc nhưng sống động và giàu chất thơ, kỹ thuật xử lý mảng màu sơn mài công phu là đặc điểm nổi bật của tranh Dương Sen. Tranh của Dương Sen có mặt ở hầu hết các bảo tàng Việt Nam, ngoài ra còn có mặt ở Mỹ, Pháp, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hongkong, Đài Loan, Canada, Singapore, Úc, Thái Lan…

Chỉ với 5 bức tranh nhưng triển lãm lần này mang ý nghĩa vô cùng lớn. “Dư âm tiếng vọng” là sự hồi tưởng từ những dư âm tiếng vọng trong chính tác giả Dương Sen về quá khứ chống Mỹ của dân và quân ta. Triển lãm cũng như một bản nhạc tri ân nhịp nhàng mang theo nghĩa tình đồng đội, đồng bào cùng nhau quyết giữ vững tinh thần cách mạng, vượt qua bao gian khó để giành độc lập cho Tổ quốc.

Tại triển lãm “Dư âm tiếng vọng”, tác phẩm họa sĩ Dương Sen tâm đắc nhất là bức tranh sơn mài trừu tượng khổ lớn mang tên “Huyền thoại Trường Sơn” với kích thước 180cm x 80cm. Bức tranh đã tái hiện lại hình ảnh dãy Trường Sơn trùng trùng điệp điệp. Với “Huyền thoại Trường Sơn” người xem, nhất là các bạn trẻ như thấy được không khí hào hùng “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” của thế hệ cha anh ngày nào. Dưới tán rừng Trường Sơn âm u tĩnh mịch, từng đoàn quân trùng điệp hành quân với một niềm tin quyết thắng giành độc lập cho dân tộc.

Là một chất liệu truyền thống của dân tộc, sơn mài đòi hỏi tính kỷ luật và kiên nhẫn cao nơi người nghệ sĩ. Bằng cả tâm tưởng và con người mình dành cho hội họa, Dương Sen đã giúp người xem có những cảm xúc riêng khi đứng trước bức tranh đầy triết lý và mê hoặc với những mảng màu được xử lý công phu, tỉ mỉ.

“Dư âm tiếng vọng” hứa hẹn đưa công chúng đến gần hơn với sơn mài truyền thống và mang đến những trải nghiệm mới lạ khi khách thưởng lãm chỉ cần sử dụng điện thoại thông minh, quét mã QR cạnh tác phẩm. Vậy là người xem đã được dẫn dắt vào thế giới bên trong các tác phẩm của “Dư âm tiếng vọng” cùng lặng mình, lắng nghe những thuyết minh phân tích nghệ thuật cùng các câu chuyện cảm hứng sáng tác đằng sau chúng.

“Dư âm tiếng vọng” sẽ mở cửa đến hết ngày 15/5/2021.

Dương Phạm Ngọc