KHU LĂNG MỘ VÀ NHÀ THỜ QUAN PHÓ LÃNH BINH DƯƠNG VĂN KHOA TẠI TỈNH PHÚ YÊN ĐÓN NHẬN BẰNG DI TÍCH LỊCH SỬ-VĂN HÓA CẤP TỈNH

 

• Kính thưa quý vị lãnh đạo Đảng, Chính quyền, UBMTTQVN, đại diện các Ban, ngành, đoàn thể  các cấp thuộc tỉnh Phú Yên;
• Kính thưa quý vị đại diện các DÒNG TỘCanh em;
• Kính thưa Thường trực Hội đồng họ Dương tỉnh Phú Yên và bà con họ Dương kính mến.

 

Trước hết, thừa ủy quyền của ông Chủ tịch HĐHDVN và thay mặt Thường trực HĐHD khu vực MT-TN, tôi  xin được gửi đến quý vị đại biểu khách mời cùng các cụ ông, cụ bà, các bác, các chú, các cô và toàn thể bà con họ Dương có mặt hôm nay lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Kính chúc quý vị quan khách cùng toàn thể bà con luôn luôn mạnh khỏe, hạnh phúc trong cuộc sống, thành đạt trong công việc, chung tay, góp sức xây dựng quê hương Phú Yên thân yêu ngày càng giàu mạnh, phồn vinh.

 

Kính thưa quý vị cùng toàn thể bà con.

Lần giở sử sách nước nhà và các thần phả, gia phả, văn bia cũng như các truyền thuyết dân gian lưu truyền qua suốt chiều dài lịch sử hơn 4.000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc VN, chúng ta vô cùng tự hào khi nhận thấy: Trong dòng chảy lịch sử ấy, các thế hệ người họ Dương đã luôn luôn đồng hành cùng dân tộc, đóng góp máu xương và công sức cùng bá tánh trăm họ viết nên bao trang sử hào hùng của đất nước, làm rạng danh con cháu Lạc Hồng.

Theo nghiên cứu của giới Sử học VN, Họ Dương là một trong những dòng họ lâu đời và khá lớn, một trong 13 họ có số thành viên vào loại đông nhất ở Việt Nam, chiếm từ 1% dân số trở lên.Từ thời đại Hùng Vương dựng nước,dòng họ Dương đã xác định có Viễn Tổ là Dương Lạc Tướng;Thủy Tổ là Dương Minh Tiết; Khởi Tổ là Dương Minh Thắng đều khởi nguồn từ đất Vũ Ninh-tức vùng Kinh Bắc-Bắc  Ninh ngày nay.

Cụ Thủy tổ Dương Minh Tiết là người đầu tiên được Vua Hùng Vương thứ I cử làm Thứ Sử quốc công triều đình.Cụ có công trong việc chia nước Văn Lang thành 15 bộ, soạn Hiến pháp và giúp Vua đảm nhiệm mọi công việc quan trọng của triều đình.

Các con cháu của cụ Thủy tổ Dương Minh Tiết tiếp tục nối bước cha anh,có nhiều đóng góp quan trọng vào công cuộc dựng nướcvà giữ nước của dân tộc VN, tiêu biểu như cụ Khởi tổ Dương Minh Thắng thời Hùng Vương thứ VI đã có công đánh thắng giặc Ân.

Thời kỳ Bắc thuộc, thế kỷ I có cụ Cao tổ Dương Thi Sách là chồng bà Trưng Trắc mà tên tuổi của Ngài đã gắn liền với cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng mùa xuân năm 40 khiến kẻ thù phương Bắc khiếp sợ.

Trong các bộ chính sử Việt Nam và Trung Hoa, có một nhân vật họ Dương được ghi chép trang trọng  là cụ Cao tổ Dương Thanh-Đại Tướng Nam Bang, người khởi xướng và lãnh đạo cuộc Khởi nghĩa chống ách đô hộ của nhà Đường thế kỷ thứ IX tại Châu Hoan (Nghệ -Tĩnh).

Từ thế kỷ thứ X, họ Dương nổi bật lên trong cuộc đấu tranh chống Bắc thuộc, khôi phục nền tự chủ quốc gia với tên tuổi của anh hùng dân tộc-Tiết độ sứ Dương Đình Nghệ; có Bình Vương Dương Tam Kha người đã cùng Ngô Quyền-con rễ họ Dương viết nên chiến thắng quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng lưu danh sử sách; có Đức tổ Dương Đình Tiến-Thừa Tướng Quốc Công…Thời kỳ xây nền tự chủ có Thái hậu Dương Vân Nga-Hoàng hậu 2 triều Đinh-Lê; thời nhà Lý có Đức tổ Dương Hoán, tức vua Lý Thần Tông-người bắt đầu cho sự hiện diện của người họ Dương trong triều Lý từ đời thứ 5 đến đời Vua Lý Chiêu Hoàng(đời thứ 9-đời cuối cùng của triều Lý); có tướng quân Dương Tự Minh (tức Thánh Đuổm)  nhiều lần đánh thắng giặc Tống xâm lược, bảo vệ vững chắc biên cương phía Bắc; thời  nhà Trần – Lê có Đức tổ Dương Công Đình; thời nhà Lê – Mạc có 18 quận công họ Dương cùng quê huyện Tân Yên (Bắc Giang).

 

Trong lịch sử khoa cử Nho học Việt Nam, họ Dương là một trong những dòng họ có nhiều người đỗ Đại khoa nhất. Từ khoa thi đầu tiên năm 1075 thời Lý cho đến khoa thi cuối cùng năm 1919 thời Nguyễn, trong tổng số 2.894 Tiến sĩ văn và 319 Tiến sĩ võ, thì họ Dương có 57 vị, trong đó gồm 50 Tiến sĩ văn và 7 Tiến sĩ võ. Trong số đó, có Trạng Nguyên Dương Phúc Tư, (đỗ năm 1647) và một số Hoàng giáp, Đình nguyên.

Họ Dương có nhiều người tham gia triều chính, đóng góp vào công việc quản lý quốc gia, có người trở thành nhà văn hoá lỗi lạc của đất nước như các cụ Dương Ban Bản và Dương Trực Nguyên.

Đã có hàng chục nghìn con cháu họ Dương tham gia các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, xây dựng và bảo vệ Tổ quốcnhư những dòng sông lớn nối vào biển cả, như  núi non điệp điệp trùng trùng, những đội quân  con cháu họ Dương trang nghiêm luôn có mặt trong đội hình Dân tộc.

Truyền thống yêu nước và hiếu học đó được các thế hệ con cháu họ Dương tiếp tục kế thừa và phát huy với những tên tuổi của Dương Khuê, Dương Bá Trạc, Dương Quảng Hàm thời cận đại và nhiều chiến sĩ cách mạng, nhiều nhà văn hoá, khoa học… thời hiện đại.

Cống hiến của họ Dương trải dài cùng lịch sử Việt Nam nhưng biểu thị tập trung và tiêu biểu nhất là vào nửa đầu thế kỷ X trong bước chuyển biến mang tính bước ngoặt, có tính chất định đoạt vận mệnh dân tộc.

Trong bề dày truyền thống đó, trên mảnh đất Phú Yên địa linh nhân kiệt này đã xuất hiện một danh tướng triều Nguyễn, được sử sách ghi danh.Đó là cụ Phó Lãnh Binh Dương Văn Khoa. Theo tài liệu, hiện con cháu chưa biết đích xác về năm sinh của cụ nhưng căn cứ các sắc phong, sắc chỉ của triều Nguyễn thì cụ tham gia quân đội triều đình năm Bính Dần (1806) dưới thời Gia Long. Cuộc đời binh nghiệp của cụ gắn bó với vùng đất Nam Trung Bộ, đặc biệt là vùng đất tỉnh Bình Thuận ngày nay.Cụ Dương Văn Khoa có công lớn trong việc tiểu trừ thổ phỉ, cướp biển và dẹp yên nạn nổi loạn của các thổ dân vùng núi Bình Thuận trong các năm 1833-1835 dưới triều Minh Mạng.

Từ một võ quan ban đầu là Đội trưởng ba đội dinh Long Vũ (Tòng Thất Phẩm), vì có nhiều công lao với triều đình- nhất là việc trấn áp cướp biển năm 1833 nên cụ được phong chức Phó Quản cơ cơ Thuận Tráng (tòng Tứ phẩm). Năm 1835, cụ đã tiễu trừ và dẹp yên vụ nổi loạn của thổ dân Bình Thuận làm biến; sau đó cùng các quan võ trong hạt kiên cường chống trả quân nổi loạn, bảo vệ tỉnh lỵ, được vua Minh Mạng gia phong phẩm hàm từ trật Tứ phẩm lên Tam phẩm, thực thụ Quản cơ, lại thăng thự Vệ úy sung Phó Lãnh Binh tỉnh Bình Thuận. Điều đó cho thấy cụ là một võ quan xuất sắc, góp phần vào sự ổn định chế độ triều Nguyễndưới thời thịnh trị của vua Minh Mạng. Cụ Phó Lãnh Binh Dương Văn Khoa mất ngày 24.2 năm Nhâm Tuất (1862) và được an táng tại quê nhà giữa một gò cao (bao đời nay nhân dân địa phương vẫn gọi là gò ông Tướng trấn) trên cánh đồng lúa thuộc thôn Đông Phước, xã Hòa An, huyện Phú Hòa, tỉnh Phú  Yên ngày nay.

Với những cống hiến to lớn đó, cụ đã được  vuaGia Long và Minh Mạng  phong tặng nhiều sắc phong, sắc chỉ…Hiện nay, tại nhà thờ cụ Phó Lãnh Binh Dương Văn Khoa tại thôn Lộc Đông, xã Hòa Thành, huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên còn lưu giữ 14 sắc phong, sắc chỉ, công lệnh… nêu bật công lao to lớn của cụ đối với đất nước thời kỳ cuối thế kỷ XIX.

Di tích Lăng mộ và Nhà thờ cụ Phó Lãnh Binh Dương Văn Khoa có nhiều giá trị về lịch sử và văn hóa. Đây là những di tích vật chất về danh tướng Dương Văn Khoa, một Võ quan triều Nguyễn có thành tích đánh giặc, diệt trừ thổ phỉ, giúp dân an cư lạc nghiệp những vùng đất do cụ trấn nhiệm dưới triều Gia Long và Minh Mạng, được triều đình phong Phó Lãnh Binh và trật tòng Tam Phẩm. Các văn bản Hán-Nôm còn lưu giữ tại nhà thờ cụ Dương Văn Khoa  là những tư liệu cổ sử, đồng thời là những cổ vật có giá trị, là bằng chứng ghi nhận công lao to lớn của một danh tướng sinh ra và lớn lên ở đất Phú Yên, đã có những đóng góp vào sự ổn định đất nước dưới triều Gia Long và Minh Mạng,được sử sách ghi danh. Đây cũng là nguồn sử liệu quý, có ý nghĩa trong việc nghiên cứu các sự kiện lịch sử dưới triều Gia Long, Minh Mạng.

Có thể nói, hệ thống các sắc phong, sắc chỉ, văn bằng cùng công trình lăng mộ, nhà thờ cụ Phó Lãnh Binh Dương Văn Khoa là những di sản văn hóa-lịch sử có giá trị của dân tộc.

Trải qua biết bao biến thiên của thời cuộc cũng như những thử thách khốc liệt của thời gian, nhưng nhờ hồng phúc công đức tổ tiên…mà hôm nay chúng ta-những con cháu của cụ Phó Lãnh Binh Dương Văn Khoa  cũng như các nhà nghiên cứu văn hóa-lịch sử đất nước và thế hệ trẻ VN được tận mắt chứng kiến những báu vật của tiền nhân với những giá trị văn hóa-lịch sử sâu sắc.

         

Kính thưa quý vị và toàn thể bà con.

 

Nhân ngày vui trọng đại hôm nay, các thế hệ con cháu họ Dương Phú Yên  và bà con họ Dương cả nước xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến lãnh đạo  Đảng, Chính quyền, Mặt trận Tổ quốc VN, các ban, ngành, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở của tỉnh Phú Yên- đặc biệt là Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch trong quá trình chỉ đạo, lãnh đạo và tiến hành công tác khảo sát, dịch thuật, thẩm định và tham mưu, để xuất để có được Quyết định công nhận Di tích Lịch sử -Văn hóa cấp tỉnh cho Khu lăng mộ và Nhà thờ cụ Phó Lãnh Binh Dương Văn Khoa hôm nay.

Trong không khí trang nghiêm này, trước anh linh các bậc tiên liệt họ Dương, trước bàn thờ quan Phó Lãnh Binh Dương Văn Khoa, có sự chứng kiến của các vị quan khách và toàn thể bà con, Thường trực Hội đồng họ Dương VN và Hội đồng họ Dương miền Trung-Tây Nguyên trân trọng ghi công và biểu dương tinh thần hết mình vì dòng  tộc của Hội đồng họ Dương tỉnh Phú Yên, của các thế hệ con cháu cụ Phó Lãnh Binh Dương Văn Khoa,  đặc biệt là cụ Dương Văn Án và một số vị cao niên khác đã có công lao trong việc giữ gìn, lưu trữ các sắc phong, sắc chỉ, văn bằng; bồi trúc, tôn tạo, bảo vệ Khu lăng mộ và Nhà thờ quan Phó Lãnh Binh Dương Văn Khoa, không tiếc công sức, tâm trí để phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng của địa phương trong quá trình làm sáng tỏ công đức của cụ Phó Lãnh Binh, đưa tới việc chính quyền công nhận Khu lăng mộ và nhà thờ cụ Dương Văn Khoa là Di tích Lịch sử – Văn hóa cấp tỉnh.

 

Kính thưa quý cấp lãnh đạo;

Kính thưa toàn thể bà con họ Dương kính mến.

Hoạt động của Thường trực Hội đồng họ Dương các cấp luôn hướng tới các mục tiêu: Hướng về cội nguồn, tri ân tiên tổ, đáp nghĩa đền ơn; Phát huy truyền thống yêu nước, tự lực- tự cường, hiếu học, coi trọng tri thức, sống nhân nghĩa, vị tha; Xây dựng họ Dương thành một dòng họ vững mạnh về tổ chức, tri thức, kinh tế và đoàn kết, có tinh thần tương thân-tương ái; Đoàn kết với các dòng tộc khác trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo định hướng DÂN GIÀU, NƯỚC MẠNH, DÂN CHỦ, CÔNG BẰNG, VĂN MINH. 
Để thực hiện tốt các mục tiêu cơ bản trên đây và theo kịp trào lưu phát triển của xã hội trong thời kỳ mới, Hội đồng họ Dương VN và HĐHDMT-TN xác định các nhiệm vụ trọng tâm từ nay đến năm 2020 là tập trung đẩy mạnh việc tổ chức kết nối dòng họ, đẩy mạnh hoạt động khuyến học-khuyến tài, hỗ trợ phát triển kinh tế… Thông qua các công tác truyên truyền như tổ chức hội thảo khoa học, hoạt động báo chí, ra bản tin nội bộ, trang thông tin điện tử.., Hội đồng họ Dương các cấp sẽ là cầu nối để quy tụ toàn thể bà con họ Dương về dưới mái nhà chung “HỌ DƯƠNG VIỆT NAM”, chung sức chung lòng xây dựng dòng họ ngày càng phát triển vững mạnh. Để làm tốt những hoạt động quan trọng này, dưới sự chỉ đạo của Thường trực HDVN, trực tiếp là Thường trực HĐHDMT-TN và HĐHD tỉnh Phú Yên,  bà con chúng ta hãy chung tay góp sức, đoàn kết thành một khối thống nhất, hướng lòng biết ơn công đức tổ tiên bằng việc  đẩy mạng các hoạt động giáo dục truyền thống, khuyến học-khuyến tài, xây dựng xã hội học tập suốt đời, hỗ trợ phát triển kinh tế, nhân rộng các điển hình làm ăn có hiệu quả, các gương sáng của bà con họ Dương đối với cộng đồng, xã hội và đất nước…Đây chính là việc  lớp cha anh đi trước trao truyền cho con cháu thông điệp: Phải luôn luôn ghi lòng tạc dạ công đức cao dày của các thế hệ ông cha trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước;  cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm học tập, làm ăn, làm tốt hơn nữa công tác tương thân-tương ái, uống nước nhớ nguồn.

Với tình cảm thiêng liêng của những người con mang trong mình dòng máu họ Dương và trách nhiệm với tổ tiên, dòng tộc, Thường trực Hội đồng họ Dương VN và HĐHDMT-TN tin tưởng sâu sắc rằng: Sau khi được Nhà nước tôn vinh công đức và công nhận là Di tích Lịch sử -Văn hóa cấp tỉnh, thì Khu lăng mộ, Nhà thờ và các sắc phong mà cụ Dương Văn Khoa được ban tặng sẽ có tác dụng giáo dục truyền thống yêu nước cho các thế hệ mai sau, là niềm khích lệ quan trọng cho những nỗ lực cao hơn nữa và là bệ phóng tạo nên những thành công mớicủa các thế hệ con cháu họ Dương trên con đường lập thân, lập nghiệp, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân.

Một lần nữa xin kính chúc quý vị lãnh đạo và toàn thể bà con mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công trong cuộc sống.

Xin trân trọng cảm ơn./.