Nghệ nhân Dương Thị Niên: Người giữ lửa cho hát then, đàn tính

Sự bùng nổ của các dòng nhạc hiện đại ngày nay đã khiến cho nghệ thuật truyền thống dần bị mai một, nhưng tại vùng đất xa xôi ở xã Đắk Ha thuộc huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Lắk, nghệ nhân Dương Thị Niên, người dân tộc Tày vẫn miệt mài đem hết tâm hồn, tình yêu với hát then, đàn tính lưu giữ, truyền lại cho thế hệ trẻ…

Điệu hát then đàn tính là một trong những nét văn hóa văn nghệ đặc sắc của người Tày, Nùng ở miền núi phía Bắc. Đối với những người Tày, Nùng di cư vào Tây Nguyên, việc lưu giữ văn hóa đàn tính được xem như giữ hồn của quê hương. Mặc dù đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể của nhân loại, các hình thức sinh hoạt hát Then đã được sự quan tâm của chính quyền các cấp, nhưng so với trước đây đã bị mai một phần nào, không còn nguyên vẹn, đầy đủ. Thậm chí, một bộ phận người dân tộc Tày, đặc biệt là giới trẻ không còn nói được tiếng mẹ đẻ…

Bà Dương Thị Niên cùng gia đình mình di cư vào thôn 7, xã Đắk Ha để làm ăn sinh sống và phát triển kinh tế. Đến với vùng đất mới, nghệ nhân Dương Thị Niên không từ bỏ niềm đam mê ca hát, đồng thời mong muốn mang tiếng đàn tính, điệu then đến với đông đảo các tầng lớp xã hội đặc biệt là thế hệ trẻ. Bà thường xuyên động viên thế hệ trẻ giữ gìn trang phục, đàn tính – hát then. Bên cạnh đó, bà Niên còn tích cực tham gia các hoạt động văn hóa văn nghệ do địa phương, xã, phường tổ chức.

Giữa cuộc sống hiện đại, với nhiều dòng nhạc và nhạc cụ được du nhập mạnh mẽ, những người như nghệ nhân Dương Thị Niên nói riêng và cộng đồng người Tày ở xã Đắk Ha, huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Lắk nói chung, đang góp phần không nhỏ cho việc bảo tồn và gìn giữ giá trị văn hóa dân tộc. Hy vọng trong tương lai không xa, hát then, đàn tính sẽ đi được những chặng đường dài hơn, đến được với nhiều người hơn đặc biệt là thế hệ trẻ, để những giai điệu dân tộc sẽ lan tỏa sâu hơn trong cuộc sống.

Dương Huyền