Lễ Tế Tổ tại nhà thờ cổ Họ Dương quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ

Theo tục lệ đã có từ hơn 100 năm trước của Chi Họ Dương Minh, quận Bình Thuỷ, ngày mùng Bảy tháng Giêng là ngày Tế Tổ của dòng họ giàu có nổi tiếng một thời trên đất miền Tây Nam Bộ xưa.

Năm nay, Hội đồng Họ Dương TP.Cần Thơ do ông Dương Văn Bé Hai – Phó Chủ tịch Hội đồng Họ Dương Việt Nam làm trưởng đoàn, cùng với các ông bà trong hội đồng Họ Dương TP.Cần Thơ, Hội đồng Họ Dương các quận, huyện trong thành phố cùng bà con về dự Lễ Tế tổ. Cụ Dương Minh Hiển (94 tuổi) – chủ nhà cổ – chủ tịch danh dự Hội đồng Họ Dương TP.Cần Thơ – chánh tế chủ sự Dòng tộc.

Nằm ở phía Tây Nam vàm sông Cần Thơ, có nhiều con rạch lớn nhỏ, nước ngọt phù sa quanh năm tươi mát, vùng đất Bình Thủy – Long Tuyền ngày càng nhiều cư dân đến đây sinh sống, lập nghiệp và để lại cho đời sau những dấu ấn văn hóa, lịch sử, kiến trúc khá nổi tiếng, trong đó tiêu biểu nhất là nhà thờ Họ Dương.

Gia tộc Họ Dương đến lập nghiệp ở Nam Bộ khoảng cuối thể kỷ 18, tính đến nay đã trải qua 7 thế hệ, ông Dương Văn Vị (thế hệ thứ 3) là người quyết định chọn vùng đất gần vàm rạch Bình Thủy làm nơi xây dựng cơ nghiệp.

Ngôi nhà được ông Dương Văn Vị xây dựng lần đầu tiên bằng gỗ, lợp ngói vào năm 1870 để thờ tổ tiên, sau thời gian sử dụng trên 30 năm ông đã cho thiết kế xây dựng lại.

Năm 1904, sau khi ông mất, con trai út là Dương Chấn Kỷ (một điền chủ giàu có) đã tiếp tục công việc này đến khoảng năm 1911 mới hoàn thiện. Công trình có hình khối kiến trúc độc đáo vừa mang nét cổ kính, trang nghiêm, vừa thể hiện tính phóng khoáng, trang nhã. Đây là mẫu nhà cổ hiếm hoi còn lại khá nguyên vẹn ở Bình Thủy (Cần Thơ) nên người dân thường gọi là nhà cổ Bình Thủy.

Ngoài ra, vào những năm 1980, hậu duệ đời thứ 5 là ông Dương Văn Ngôn có thú chơi hoa kiểng, ông đã sưu tầm nhiều giống lan quý, tổ chức chơi lan, từ đó tên gọi “Vườn lan Bình Thủy” ra đời và tồn tại đến nay.

Nhà thờ cổ Họ Dương quận Bình Thuỷ đã được Nhà nước xếp hạng Di tích Lịch sử – Văn hóa cấp quốc gia. Nhà thờ cũng là nơi lưu giữ nhiều dấu tích về quá trình hình thành và phát triển của Hội đồng Họ Dương TP.Cần Thơ, là điểm đến, giao lưu kết nối của người Họ Dương trong và ngoài nước mỗi lần về với vùng sông nước miền Tây Nam Bộ.

Dương Thắng