Nghiên cứu sinh Dương Thị Dung đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ Ngôn ngữ học

Nghiên cứu sinh Dương Thị Dung đã Bảo vệ thành công luận án tiến sĩ Ngôn ngữ học “Nghiên cứu đặc trưng sự chuyển nghĩa từ loại danh từ sang đại từ và danh từ sang tính từ trong tiếng Việt (Trên ngữ liệu một số nhóm từ)”

Ngày 02 tháng 02 năm 2024, tại Học viện Khoa học xã hội, số 477 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội, NCS. Dương Thị Dung đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ Ngôn ngữ học; Chuyên ngành: Ngôn ngữ học học so sánh đối chiếu; Mã số: 9.22.20.24; Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Lê Quang Thiêm.

 

Toàn cảnh Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ của NCS Dương Thị Dung

Mục đích nghiên cứu:

Luận án nghiên cứu sự biến đổi và chuyển nghĩa của một số đơn vị từ để làm rõ sự chuyển nghĩa danh từ mang thuộc tính nghĩa đại từ và danh từ mang thuộc tính nghĩa tính từ. Trên cơ sở đó, làm rõ hơn nội dung của sự chuyển nghĩa của đơn vị thực từ.

Đóng góp mới về khoa học của luận án

       Về lí luận: Kết quả nghiên cứu của luận án góp thêm vào việc vận dụng lí luận về ngôn ngữ học trong các lĩnh vực ngữ nghĩa học, từ điển học thực hành và các lĩnh vực nghiên cứu đa ngành, đa phạm vi trong ngôn ngữ học.

Về thực tiễn: Kết quả nghiên cứu của luận án có thể được sử dụng trong việc học tập, nghiên cứu và giảng dạy tiếng Việt. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu này cũng đóng góp vào việc biên soạn các mục từ trong từ điển giải thích được chính xác, khoa học.

Ý nghĩa của luận án:

Ý nghĩa lý luận

       – Kết quả nghiên cứu của luận án sẽ giải thích và làm sáng tỏ đặc trưng của sự chuyển nghĩa dựa vào các từ loại chính của thực từ đó là danh từ, đại từ và tính từ. Xác định bản chất nghĩa từ vựng danh từ mang thuộc tính nghĩa đại từ và danh từ  mang thuộc tính nghĩa tính từ;

       – Việc nghiên cứu góp phần làm rõ xu hướng biến đổi và phát triển nghĩa từ vựng của tiếng Việt trong tiến trình thời gian;

– Bên cạnh đó, kết quả của luận án cũng mang ý nghĩa khác, là: (i) Góp phần chứng minh sự biến đổi về nghĩa không ngừng trong hệ thống ngôn ngữ; (ii) Thể hiện được sự nghiên cứu đa ngành, đa phạm vi trong ngôn ngữ, theo hướng kết hợp đồng đại và lịch đại.

Ý nghĩa thực tiễn

Kết quả nghiên cứu của luận án chỉ rõ sự biến đổi và phát triển nghĩa trong nội bộ giữa các từ loại chính; sự biến đổi và biện chứng của quá trình chuyển nghĩa. Nó cũng giúp cho việc xác định cương vị của các đơn vị từ vựng theo đặc trưng ngữ nghĩa. Như vậy, kết quả nghiên cứu của luận án như một gợi ý có căn cứ khoa học, một mặt giúp cho những nhà từ điển học có thể ứng dụng cụ thể vào việc biên soạn từ điển; mặt khác góp phần giúp cho người học và người dạy tiếng Việt trong nhà trường nắm bắt tốt hơn về nghĩa từ vựng.

Luận án được các thành viên Hội đồng nhất trí thông qua tại buổi bảo vệ

Dương Hiên