Tản mạn về Họ Dương Lương Tài

Huyện Lương Tài xưa là vùng đất chiêm trũng “Sống ngâm da – chết ngâm xương”, mùa mưa bão, nước ngập trắng mấy cánh đồng, sóng ì oạp vỗ vào tận chân tre làng, mùa hạn tới ruộng đồng nứt nẻ, đất bạc màu chẳng cưu nổi con người. Ấy vậy mà các vị cao nhân nhìn thế đất mà rằng: “Đất này là đất rồng, đất phượng”. Có lẽ cũng vì vậy mà người từ muôn nơi trong đó có người Họ Dương về đây dựng làng, lập ấp và qua những thăng trầm của lịch sử, đất làng Rồng luôn được chọn làm “Thủ phủ” của huyện Lang Tài. Cuộc sống của người dân nơi đây tuy có gian nan vất vả, nhưng ẩn sau lũy tre làng là cuộc sống bình yên, thắm đượm tình làng – nghĩa xóm, gia đình, họ mạc quây quần, yêu thương đùm bọc lấy nhau.

Người Họ Dương Lương Tài định cư tại bốn xã, thị trấn trong huyện. Từ bao đời nay vẫn luôn giữ truyền thống tốt đẹp: hướng về cội nguồn, coi trọng Dòng tộc, hiếu học và truyền thống khoa bảng, có nhiều cụ “hay chữ” nên có câu chuyện khi xây lăng mộ Tổ, nhiều con cháu sưu tầm câu đối để khắc lên lăng như:

“Tộc tính quý tôn, vạn đại trường tồn danh kế thịnh

Tổ Đường linh bái, thiên niên hằng tại đức lưu quang”

Ấy vậy mà các cụ phán rằng, các con chỉ cần khắc lên lăng bốn chữ: “Giữ Bản Dương Tộc”, dù ở nơi đâu,  làm gì các con hãy lấy bốn chữ này ra mà soi là đủ. Càng ngẫm, càng luận càng thấy sự “thâm thúy” của các cụ, Cũng bởi chữ “Bản”, các cụ lấy không gian làng, xã để quy về họ hàng Dòng tộc, ý các cụ muốn dạy con cháu người Họ Dương; nghĩa rộng ra là họ hàng Dòng tộc phải biết yêu thương, đùm bọc, bảo vệ lẫn nhau. “Bản” cũng là bản sắc, truyền thống của Họ Dương một dòng tộc luôn trân – quý cội nguồn, sống “có trên, có dưới” có trước có sau và coi trọng “sự’ học.

Chẳng phải vật đổi sao trời mà là ơn Tổ tiên, ơn chế độ. Đất Lang Tài hôm nay rồng đã bay và phượng hoàng đã múa, đất đã chuyển mình đẹp tựa trong mơ, xóm nghèo xưa đã lên phố lên phường; đồng hành cùng với bách gia trăm họ, Họ Dương ta người người hạnh phúc, nhà nhà êm ấm. Con cháu ghi nhớ công ơn Tiên Tổ thành kính tri ân. 5 năm qua 5/8 chi họ làm mới và trùng 5 nhà thờ Tổ, Ngày giỗ Tổ anh em, con cháu khắp nơi về tụ hội, gặp nhau tay bắt mặt mừng kính cẩn nghiêng mình dâng hương kính cáo với Tổ tiên, những việc đã làm để anh linh Tiên tổ mãn nguyện, ngậm cười nơi chín suối.

Người Họ Dương đã nhất tâm hướng về cội nguồn tiên tổ, luôn quan tâm, chia sẻ, đùm bọc lẫn nhau, anh em muôn dặm một nhà, cùng đồng lòng hát bài ca “Dương tộc”, thấm nhuần đạo lý “uống nước nhớ nguồn” dành tình cảm đặc biệt cho các cụ cao tuổi. Thường xuyên thăm hỏi động viên và tổ chức mừng thọ cho các cụ cao tuổi trang trọng mỗi vào dịp tết đến xuân về, nhắc nhở cháu con thực hiện tốt bổn phận chăm sóc ông bà, cha mẹ…  Lớp cháu con cũng muôn phần tiến bộ, chăm ngoan, hiếu học theo nếp cha ông. 5 năm qua 3 tiến sỹ thành danh, 6 thạc sỹ, nhiều kỹ sư, cử nhân hoạt động ở nhiều lĩnh vực, một cháu đạt huy chương vàng quốc tế, 2 cháu đạt giải trong các cuộc thi học sinh giỏi quốc gia…. Đây mới thực là điều để tri ân Tiên tổ.

Mấy dòng tản mạn của Họ Dương Lương Tài, muốn giãi bày lòng ngưỡng mộ với Tổ tông, cùng Dòng tộc, cùng anh em đồng tâm xây dựng Họ Dương lớn mạnh từng ngày.

                                                            Dương Quốc Phòng